ปลาแห้งแตงโม อาหารว่างโบราณคลายร้อนของคนไทย
ในปัจจุบันนี้เวลาเราเจออากาศร้อนตับแตกจนเหงื่อซกแบบนี้หลายคนคงนึกอยากทานอะไรเย็นๆมาดับความร้อนอย่างเช่น บิงซู ไอศกรีม หรือน้ำแข็งไส แล้วเคยสงสัยกันไหมว่าในอดีตอาหารว่างที่สามารถดับร้อนได้นั้นคืออะไรกัน หากคุณเป็นคนที่เคยได้คลุกคลีอยู่กับผู้เฒ่าผู้แก่ก็คงจะต้องรู้จักกับเมนู “ปลาแห้งแตงโม” ที่เป็นอาหารว่างโบราณยอดนิยมสำหรับคลายร้อนในฤดูร้อนของคนไทยในอดีตอย่างแน่นอน
ประวัติความเป็นมาของเมนูปลาแห้งแตงโม
เมนูปลาแห้งแตงโมนี้ถือเป็นภูมิปัญญาไทยที่มีมาอย่างแพร่หลายตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และยังสืบทอดต่อมาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น โดยอ้างอิงจากจดหมายเหตุกรมหลวงนรินทรเทวี ที่ได้บันทึกโดยมีความว่า “เป็นอาหารจัดเลี้ยงในงานสมโภชพระพุทธมณีรัตนมหาปฏิมากรพระแก้วมรกต และฉลองวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในรัชกาลที่ 1 เป็นงานใหญ่ นิมนต์พระสงฆ์ฉันอาหารถึงวันละ 2,000 รูป อาหารอื่น ๆ ในงานที่ปัจจุบันยังรู้จักกันก็มีไก่พะแนง หมูผัดกับกุ้ง มะเขือชุบไข่ทอด ไข่เจียว ลูกชิ้น กุ้งต้ม ฯลฯ ส่วนปลาแห้งแตงโม ไม่ขึ้นโต๊ะอาหารไทยมานานแล้ว” ซึ่งทำให้เราสามารถสันนิษฐานว่าเมนูปลาแห้งแตงโมนั้นถือเป็นอาหารโบราณที่อยู่คู่กับคนไทยมานานแล้ว
วัตถุดิบในการทำปลาแห้งแตงโม
- แตงโมหั่นเป็นชิ้นเล็กพอดีคำ
- เนื้อปลาช่อน
- ดอกเกลือ
- น้ำมันพืช
- หอมแดงซอย
- น้ำตาลทราย
วิธีการทำปลาแห้งแตงโม
ขั้นตอนแรก เริ่มจากการนำปลาช่อนแห้งหั่นเป็นท่อนๆ และนำปลาแห้งลงไปต้มจนสุก หรือบางคนจะนำปลาช่อนไปย่างเพื่อให้ได้กลิ่นหอมไปอีกแบบ โดยหากนำไปย่างควรต้องแช่น้ำให้นิ่มก่อน จากนั้นนำปลาแห้งมาแกะ โดยให้แกะเอาเฉพาะเนื้อปลา ไม่เอาส่วนของหนังและก้าง แล้วโขลกเนื้อปลาช่อนจนเนื้อปลาละเอียด ขาวฟู พักทิ้งไว้สักครู่ หันมาตั้งกระทะใส่น้ำมันพืชลงไปและนำหอมแดงมาเจียว เสร็จแล้วพักใส่จาน จากนั้นตั้งกระทะ ใส่น้ำมันและหอมเจียว ให้ใช้ไฟอ่อน ใส่เนื้อปลาลงไปผัดจนแห้ง จนเนื้อปลาสุกเหลืองกรอบ แล้วคลุกด้วยน้ำตาลทราย สุดท้ายจึงเสริฟ์คู่กันกับแตงโมและข้าวสวย
วิธีการรับประทาน
วิธีการรับประทานปลาแห้งแตงโมคือให้ข้าวสวยคลุกปลาแห้งกินก่อนหนึ่งคำตามด้วยแตงโม อย่าโรยปลาแห้งลงบนแตงโมโดยตรง เพราะทำให้ปลาแห้งชื้นและคาว แบ่งข้าวออกเป็นคำ ๆ โรยหน้าด้วยปลาแห้งเคล้าน้ำตาลและหอมเจียว แล้วจึงรับประทานตามด้วยแตงโมอีกคำ